Anafod - Günseli Baki & Yücel Tunca Fotoğraf Sunum ve Söyleşisi

Anafod - Günseli Baki & Yücel Tunca Fotoğraf Sunum ve Söyleşisi "Fabrika"

13.12.2022 Salı Saat 21.00

Join Zoom Meeting https://us02web.zoom.us/j/8056286088...

Meeting ID: 805 628 6088 Passcode: Anafod

------------------------------------------------------------------------------

Fabrika Mekânın Hafızası, Hafızanın Mekânı

Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nden Günseli Baki ve Yücel Tunca’nın, modernleşme sürecinde kasabalı kimliğinden sıyrılıp, kentlileşme yoluna giren Bergama’da derin izler bırakan Sümerbank Bergama Tekstil Fabrikası’nı, kent sosyolojisi, ekonomisi ve kültürü ekseninde, toplumsal bellek, endüstriyel miras ve emeğin miras hakkı kavramları üzerinden inceleyen “Fabrika - Mekânın Hafızası, Hafızanın Mekânı” proje sergisi 21 Ekim 2022 Cuma günü, Bergama’daki Odeon Pergamon Kültür Sanat Alanı’nda açıldı. 20 Kasım’a kadar izleyici ile buluşan sergi, Mekânın Hafızası, Hafızanın Mekânı ve Gelecek Tahayyülleri bölümlerinden oluşmaktaydı. Ege’nin kuzeyindeki köklü tarihe sahip yerleşimlerden biri olan, ekonomisini ve sosyo-kültürel yapısı, binlerce yıl boyunca kesintisiz süren tarım ve hayvancılığa dayalı üretim ilişkileriyle belirlenen Bergama’nın toplumsal dönüşümüne ivme kazandıran Sümerbank Bergama Tekstil Fabrikası’nın 1954’te başlayan kuruluş hazırlığı ve 1960 yılındaki açılışından günümüze kadar olan süreci serginin “Mekânın Hafızası" adını taşıyan ilk bölümünde ele alınmıştı. Fabrikanın yaklaşık 70 yıllık hikâyesinin üretim ilişkileri ekseninde ve bir zaman çizelgesiyle görünür kılındığı bu bölümde aynı zamanda toplumsal hafızanın inşa edilmesinde etkili olan, geçmişle günümüz arasında bağ kuran kültürel belleğin fotoğraftaki temsillerine de yer verilmişti. Günseli Baki ve Yücel Tunca’nın, 2019 yılında oluşturdukları ve üç yıl içinde 1900 kişiye yaklaşan Facebook grubu aracılığıyla arşivledikleri fabrikanın görsel hafızası, serginin etkileşim alanında, 122 kelimeden oluşan bir fabrika sözlüğüyle birlikte yer aldı. Fabrika emekçilerinin portrelerinden, hatıra fotoğraflarından ve fabrikaya ilişkin hafıza kayıtlarından yola çıkarak kurgulanan “Hafızanın Mekânı” bölümünde ise sanatçıların, fabrikanın bugününe ilişkin görsel anlatıları sergilendi. Sergide ayrıca fabrikada kadın işçi olmayı, kadının ikinci vardiyasını anlatan “İkinci Vardiya: Bir Başkası Yapmış Gibi” ve işçi emeğini merkezine alan “Böyle Şeyler De Yaşadık İşte” adlı video çalışmalar yer aldı. Serginin “Bir Gelecek Tahayyülü Olarak Fabrika” bölümünde ise nisan ve mayıs aylarında Gazhane Çevre Gönüllüleri’nin desteği ve Rastminus Tasarım Kolektifi’nin katılımıyla hazırlanan “Bir Gelecek Tahayyülü Olarak Endüstriyel Miras” tasarım atölyeleri sonunda Rastminus Tasarım Kolektifi’nden Alper Aksu, Alp Emre Çelik, İzzet İlgün, Selin Tutku Aslan, İldem Dinar ve Şeyma Bıyık’ın, mimar Fatih Kurunaz’ın danışmanlığında, Bergama Tekstil Fabrikası’nın geleceğine ilişkin fikirler geliştirerek ürettikleri iki mimari tasarım projesi sergilendi. Üniversite öğrencilerinin farklı yaklaşımlarla ürettikleri bu projeler, fabrikanın mekânsal anlamda korunmasına ve kent hafızasındaki yerinin güçlendirilerek geleceğe taşınmasına yönelik öneriler sunmaktaydı. FABRİKA’nın üçüncü bölümü için Gazhane Çevre Gönüllüleri’nin destekleriyle hazırlanan; Seda Naniç Zeybek’in “Emek, Mekân İlişkisi - Neden, Nasıl, Kim İçin Koruyoruz?”, Fatih Kurunaz’ın “Mikro Ölçekli Bir Kent Mekânı Modeli Olarak Sümerbank Bergama Tekstil Fabrikası”, T. Gül Köksal’ın “Endüstriyel Birikimin Miraslaştırılması ve Mekânsal Dönüşümü: Güncel Örnekler Üzerinden Çelişkiler ve Çatışmalar”, Işıl Uçman Altınışık’ın “Bir Gösterge Olarak Fabrika ve Yokluğu: Sümerbank Denizli İplik Fabrikası Örneği”, Gazhane Çevre Gönüllüleri’nden Maya Arıkanlı Özdemir Serkan Öngel ve Yüksel Demirtaş’ın “Endüstri Mirasına Kamusallık Üzerinden Bakmak ve Uğur Tanyeli’nin “Fabrika Kentlerinin Doğuşu ve Ölümü: Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler” başlıklı çevrimiçi seminer dizisine Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nin YouTube kanalından ulaşılabiliyor. Gençlerin, akademisyenlerin ve sivil alan aktivistlerinin de katılımıyla; görsel sanatlar, kültür ve tasarımı birlikte işleyerek aktörlerini de içine katan transdisipliner FABRİKA projesi Kültür için Alan tarafından desteklendi. Sergi dönemi boyunca; Serhan Ada, Fatih Kurunaz ve Yaşagül Ekinci’nin “Endüstriyel Miras ve Kent”, Eda Yiğit, Seda Naniç Zeybek ve Maya Arıkanlı Özdemir’in “Emeğin Miras Hakkı ve Hafıza” panellerinin yanı sıra, fabrika etrafında yapılan hafıza yürüyüşleri, fabrika emekçilerinin izleyicilerle buluştuğu ‘Yaşayan Kitap’ etkinlikleri ile Gülden Ataman ve Nazlı Tecimer’in performansları da gerçekleştirildi. Gençlerin endüstriyel miras alanları üzerine gelecek tahayyülleri, paneller ve canlı performanslarla genişleyen, katılımcı bir yol izleyen FABRİKA projesinin kitabı da sergiyle eş zamanlı olarak izleyicilerle buluşmuştu. Bergama Tekstil Fabrikası’nın mekân ve insan odaklı hafızasını işleyen; arşiv belgelerinin ve sözlü tarih kayıtlarının tamamını içerecek olan www.fabrikabergama.com adresindeki web sitesi de 2023’ün ilk günlerinde açılmış olacak.

------------------------------------------------------------------------------

Günseli Baki Kimdir? Lens temelli görsel sanatçı, fotoğrafçı, kültür yöneticisi. Beden ve cinsiyet temalı çalışmalarında kendi kişisel deneyimlerinden yola çıkarak, kadın kimliğinin inşasında geçmiş deneyimlerin, içselleştirilen davranışların hafızadaki izlerini araştırıyor ve görünür kılmaya çalışıyor. Hafıza, mekân; kent, birey arasındaki ilişkiye odaklanan işler üretiyor. Sanatsal ifade aracı olarak fotoğraf, video ve kolaj kullanıyor. 2017 yılından beri çalışmalarını kurucularından biri olduğu bağımsız sanat inisiyatifi Sarı Denizaltı’da, İzmir’de sürdürüyor. Odeon Pergamon Kültür Sanat Alanı, Bağımsızlar ve Vatoz Platform gibi kolektif kültür sanat alanlarına gönüllü yürütücülerinden biri olarak destek veriyor. www.gunselibaki.com www.saridenizalti.com

Yücel Tunca Kimdir? Fotoğrafçı, eğitmen, araştırmacı. Ağırlıklı olarak belgesel fotoğraf alanında görsel hikâye anlatıcılığı yapıyor. Bellek ve değişim kavramları üzerinden ele aldığı konuları işlerken fotoğraflama çalışmalarının yanı sıra yazılı ve görsel arşiv araştırmaları yürütüyor, sözlü tarih görüşmeleri yapıyor. Bireysel olarak ve Günseli Baki ile birlikte yaptığı ortak çalışmalarda kolektif üretimi önceliyor ve farklı disiplinlerden sanatçılarla işbirliği yapmayı önemsiyor. Çalışmalarını 2017 yılından bu yana Bergama, İzmir’de, kurucularından olduğu Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nde sürdürüyor. Odeon Pergamon Kültür Sanat Alanı’nın kurucuları ve gönüllü yürütücüleri arasında yer alıyor. www.yuceltunca.net www.saridenizalti.com